PRACA ORYGINALNA
Rola sprawiedliwości w kształtowaniu społecznych systemów bezpieczeństwa
Więcej
Ukryj
1
Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie
Data publikacji: 23-09-2025
Człowiek. Systemy. Bezpieczeństwo 2025;1(1):88-107
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W artykule autor poddaje analizie znaczenie, oraz określa sens i rolę sprawiedliwości jako fundamentu społecznych systemów bezpieczeństwa. Celem rozprawy jest ukazanie sprawiedliwości jako formalnej i aksjologicznej zasady organizującej relacje międzyludzkie, intersubiektywność prawa i moralności, a także kształtującej równowagę społeczną (izoropię). Hipoteza zakłada, że sprawiedliwość pełni funkcję kontrolną wobec prawa i etyki, będąc kryterium oceny działań i decyzji wpływających na bezpieczeństwo społeczne. Autor odwołuje się do klasycznych i współczesnych koncepcji filozofii prawa (Arystoteles, Cyceron, Ingarden, Kant), by ukazać relacje między dystrybucją dóbr, roszczeniami jednostek a utrzymaniem ładu. Problemy badawcze dotyczą m.in.: czy sprawiedliwość opiera się na niezależnym arbitrażu, jak wina i intencja wpływają na jej ocenę, jak prawo i moralność współkształtują system normatywny bezpieczeństwa, oraz czy wspólnota może funkcjonować bez równowagi tych dwóch systemów kontroli. Artykuł dowodzi, że sprawiedliwość, zakorzeniona w sumieniu i bezinteresowności, jest warunkiem trwałości wspólnoty i podstawą legitymizacji systemów legislacyjnych chroniących wartości społeczne.