Autor wskazuje na dwie podstawowe tendencje usytuowania wojny w życiu społecznym: jako zjawiska zakorzenionego w naturze człowieka i istotnego dla jego człowieczeństwa, lub jako zjawiska wypaczającego ludzką naturę – perspektywy obecne już w myśli przed nowożytnej. Prezentując wybrane sposoby postrzegania istoty wojny jako przemocy, podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy zasadne jest utożsamianie walki zbrojnej z istotą wojny, konfliktu zbrojnego z jej przejawem, oraz – w szerszym ujęciu – czy wojna może być traktowana jako rodzaj rozległego konfliktu społecznego. W swojej analizie autor przychyla się do stanowiska filozofii bezpieczeństwa i securitologii, wedle którego istotę wojny – a właściwiej: metody wojennej – należy wiązać z analitycznym rozróżnieniem czynów elementarnych, tak jak ustalił to Tadeusz Kotarbiński: konserwacyjnych, destrukcyjnych oraz profilaktycznych. W zaprezentowanej argumentacji wojna jawi się jako aktywność obejmująca czyny konserwacyjne, destrukcyjne i profilaktyczne, wykorzystująca różnorodne siły i środki — nie tylko militarne czy orężne. Pokój z kolei autor definiuje jako aktywność obejmującą czyny profilaktyczne, konstrukcyjne i konserwacyjne, które również mogą angażować siły zbrojne i narzędzia orężne, lecz w innym celu. Takie ujęcie pozwala traktować metodę wojenną i pokojową jako nieodzowne dla życia społecznego: jego przetrwania, rozwoju i doskonalenia w kontekście bezpieczeństwa. Według autora, badanie roli wojny i pokoju w życiu społecznym stanowi uzasadnioną analizę, syntetycznego i holistycznego namysłu nad bezpieczeństwem.